ලෙඩ හැදෙන කෑම පුරුදු වෙනස් කරමු
අලූත් අවුරුදු උත්සවය ගෙවී අවසන් ය. ගෙවී ගිය අලූත් අවුරුද්දේදී අප කා බී සතුටු වුවත් ඒ බොහොමයක් ආහාරවල සිරුරට අහිතකර තෙල්, සීනි, පිටි, රසකාරක ආදිය අඩංගුව තිබිණි. ඒවා සිරුරට මෙන්ම මනසට ද අහිතකර විය හැකිය.
වෛවර්ණ කොළයක් අතට ගත් කුඩා දියණියක් ‘‘මෙන්න පිට්සා ප‍්‍රමෝෂන් එකක්, අවුරුද්දට අපිට අඩුවට පිට්සා කන්න පුළුවනි’’ යැයි පවසන වෙළෙඳ දැන්වීමක් පසුගිය දිනවල මාධ්‍යවල ප‍්‍රචාරය විණි. ඇය ඒ ගැන පැවසුවේ මහත් උද්යෝගයකිනි. එය නව වසර වෙනුවෙන් සැකසූ වෙළෙඳ දැන්වීමකි. අලූත් අවුරුද්ද ගෙවී ගියත් පිට්සා, බිස්කට් වර්ග, කේක්, කෝඩියල් වර්ග ආදී සැකසූ ආහාරවලින් සිරුරට සිදුවන හානිය පෙන්වාදීමට මෙම ලිපිය සැකසෙයි.
දිනපතා, හැමවිටම රූපවාහිනී තිරය පුරා දිග හැරෙන්නේ නා නා ප‍්‍රකාර නිෂ්පාදන අවුරුද්දට නෑගම් යන්නට යොදා ගනිමු යයි පවසන දැන්වීම්ය. මෙහිදී විවිධ බිස්කට් වර්ග, කේක්, කෝඩියල් වර්ග ආදිය විශේෂයෙන් නෑගම් යාමට සුදුසුබව නිතර නිතර අපගේ කනට වැටිණි. සම්ප‍්‍රදායක කැවිලි, පෙවිලි ගෙන නෑගම් ගිය අපි කාලයත් සමග මෙසේ ඔවුන් යෝජනා කරන දේ රැුගෙන යන්නට පෙලඹී ඇත්තේ කාර්යබහුලකම නිසා විය හැකිය. එහෙත් මොහොතක් සිතන්න. ඔබ, ඔබගේ ඥාතියාට, මිතුරාට ගෙන ගියේ විවිධ ලෙඩ රෝග සඳහා හේතුවන කුණු ගොඩක් නොවේද? එනම් ශරීරයට ඉතා අහිතකර ට‍්‍රාන්ස් මේදය අධික බිස්කට්, කේක් වැනි ආහාර නොවේද? ඔබේ මුදල් පසුම්බිය වැය කළේ තවත් කෙනෙකුගේ ජීවිතය සුළුවෙන් හෝ කෙටි කිරීමට නොවේද? එනිසාම අප ගන්නා මේ රස කැවිලි, ක්‍ෂණික කෑම ගැන මඳක් දැනුවත් වෙමු.
ට‍්‍රාන්ස් මේදය යනු මොනවාද?
මාගරින් වැනි ද්‍රව්‍ය නිපදවීමේ ක‍්‍රියාවලියේදී මෙම මේදය නිපදවෙයි. එසේම කේක්, බිස්කට් වැනි පැණි රස ආහාර නිපදවීමේදී මේදය අධික තාපය යටතේ රත් කරයි. නැතහොත් බේක් කරයි. එවිට තවත් ට‍්‍රාන්ස් මේදය වැඩි වේ. මෙම ට‍්‍රාන්ස් මේදය ශරීරය තුළ ක‍්‍රියාත්මක වන ආකාරය ඉතාම භයානකය. එබැවින් මෙය නරක මේදය හෙවත් ඊ්ා ත්‍්එ යන නමින් ද හඳුන්වයි. කැනඩාව, ඇමරිකාව වැනි රටවල නීතිය අනුව ආහාරයක ට‍්‍රාන්ස් මේදය අඩංගු නම් එම ප‍්‍රමාණය ලේබල්වල සඳහන් කිරීම අත්‍යවශ්‍ය වේ. ලෝක ආහාර හා කෘෂිකර්ම සංවිධානයට අනුව පුද්ගලයකු දිනකට ලබාගත යුතු ට‍්‍රාන්ස් මේද ප‍්‍රමාණය දෛනික ශක්ති ප‍්‍රමාණයෙන් 1% වඩා අඩු විය යුතුය. ට‍්‍රාන්ස් මේදය මගින් පැහැදිලිවම ඛෘඛ කොලෙස්ටරෝල් ඉහළ නංවයි. එවිට හොඳ කොලෙස්ටරෝල් ලෙස හඳුන්වන ්‍යෘඛ කොලෙස්ටරෝල් මට්ටම පහත දමයි. මේ නිසා ට‍්‍රාන්ස් මේදය මගින් කෙනෙකුට හෘද රෝග ඇතිවීමේ අවදානම ඉහළ නංවන බවත් කිව යුතුය.
ට‍්‍රයිග්ලිසරයිඞ් සෑදීම වැඩි කරයි
ට‍්‍රාන්ස් මේදය මගින් ට‍්‍රයිග්ලිසරයිඞ් සෑදීමත් වැඩි කරයි. මීට අමතරව පිළිකා ඇති කිරීමට මෙන්ම ස්ථුලතාවට පත්වීමට ද ට‍්‍රාන්ස් මේදය හේතු විය හැකිය. බිස්කට්, කේක් වැනි ආහාරවල මීට අමතරව සීනි මෙන්ම සංතෘප්ත මේදය ද සුලබය. එමගින් ද බෝ නොවන රෝග අවදානම වැඩි කරයි. එනිසා මෙවැනි සිරුරට අහිතකර ආහාරවලින් අප හැකිතරම් ඈත් විය යුතුය. එසේ නම් ඒ වෙනුවට විකල්ප සොයා ගත යුතුය. ඒ මොනවාද?
ස්වාභාවික ආහාරපාන ගන්න
කුඩා කාලයේ පටන් දරුවාට හැකි තරම් ස්වාභාවික ආහාරපාන ගැනීමට හුරු කළ යුතුය. එසේම සොබාදහම හා සංස්කෘතිය සමග යා විය යුතුය. ලෙඩ රෝග ඇති කරන ආහාරවලින් හැකි පමණ ඈත් විය යුතුය. මේ නිසා යහළු මිත‍්‍රාදීන් හෝ විශේෂ ගමනකදී අප රැුගෙන යා යුත්තේ ස්වාභාවික පලතුරුය. මෙහිදී අපේ රටේ වැවෙන පලතුරු රැුගෙන යාම වඩාත් සුදුසුය. පිටරටින් ගෙන්වන මාස ගණන් පරණ ඇපල්, දොඩම් වෙනුවට අපේ රටේ සෑදෙන අඹ, අන්නාසි, පැපොල්, කෙසෙල් වැනි පලතුරුවලට මුල් තැන දිය යුතුය. සිංහල අවුරුද්ද යනු අපේ කුඩා දරුවන්ට හොඳ පුරුදු සහ සංස්කෘතික වටිනාකම් පහදා දෙන සමයකි. එනිසා ඔබ රැුගෙන යන දෙය දෙස දරුවා බලා සිටින බවත්, එය ඔබ කුඩා දරුවාට නිහඬව උගන්වන පාඩමක්බවත් මතක තබාගන්න. පලතුරු දීමේදී විටමින් හා ඛනිජ ලවණවලින් සරු දේශීය පලතුරු ආහාරයට එක් කරන්න. මෙවැනි දෑ ගැන දැනුම්වත් වීමෙන් අපි නොදැනුවත්වම නිරෝගී පරපුරක් රටට දායාද කරනබවත්, එය අපේ ආර්ථිකයට ද මහත් පිටිවහලක් වන බවත් මතක් කරමු.
ශිරානි ගල්ලෑල්ල
